Co to jest MS-DOS?

Obecnym użytkownikom komputerów osobistych może się to wydawać dziwne, ale początkowo nikt nawet nie myślał o interfejsie okienkowym. W czasach MS-DOS, który powstał z początkiem lat 80., wszystkie komendy trzeba było wpisywać ręcznie. Oznacza to, że nawet otworzenie pliku lub stworzenie nowego folderu wymagało przynajmniej podstawowej znajomości różnych poleceń, bo bez tego na dobrą sprawę nic nie dało się zrobić na komputerze.

1. MS-DOS, czyli Microsoft Disk Operating System
2. Pierwszy system operacyjny MS
3. Przykładowe komendy w MS-DOS
4. Następstwa systemu MS DOS

Z czasem MS-DOS został zastąpiony przez znane i lubiane systemy z rodziny Windows. Zanim jednak do tego doszło, to właśnie czarny ekran z wyświetlanymi na biało informacjami był tym, z czym miał do czynienia każdy ówczesny użytkownik komputerów.

MS-DOS, czyli Microsoft Disk Operating System

Miliarder Bill Gates i Paul Allen założyli Microsoft w 1975 r. Początkowo ich firma specjalizowała się w sprzedaży interpretera języka BASIC. Założyciele jednej z najważniejszych firm w historii nie chcieli jednak ograniczać się wyłącznie do jednej działalności, co doprowadziło do stworzenia bazującego na systemie Unix oprogramowania Xenix. Ten miał swoją premierę w 1981 r. i chociaż szybko zdobył zainteresowanie ze strony użytkowników, to dopiero kolejne dzieło Microsoftu sprawiło, że firma zaczęła być postrzegana jako ta, która ma szansę zdobyć monopol na rynku. Chodzi oczywiście o wspomniany MS-DOS (Microsoft Disk Operating System), który przyniósł założycielom firmy dużo pieniędzy. Warto jednak pamiętać, że powstał on na bazie kodu kupionego od firmy Seattle Computer Products.

Co ciekawe Microsoft DOS początkowo nie wyróżniał się niczym szczególnym na tle innych wersji systemu Unix, które miały bardzo zbliżony interfejs. W celu wykonania jakiekolwiek czynności trzeba było korzystać z interfejsu tekstowego, co w dzisiejszych czasach jest nie do uwierzenia, szczególnie jeżeli ktoś zaczął swoją przygodę z komputerami w czasach, gdy graficzny interfejs użytkownika stał się standardem.

Wystarczył zaledwie rok, aby inne znane firmy zaczęły chętnie korzystać z narzędzia opracowanego przez firmę Microsoft. Po dwunastu miesiącach od wyposzczenia systemu DOS korzystało z niego ponad siedemdziesiąt różnych korporacji, co zmotywowało twórców do dalszego rozwoju MS DOS i usprawnienia wielu rozwiązań. Dzięki temu Gates i Allen zaczęli rozwijać koncepcję systemu operacyjnego, w którym będzie można korzystać z okienek. Z czasem pomysł ten przerodził się w Windows 1, który, chociaż na dzisiejsze standardy wygląda wyjątkowo przestarzale, to dla osób pracujących w trybie MS DOS był niesamowitą nowością. 

Pierwszy system operacyjny MS

Chociaż przed wypuszczeniem MS-DOS pojawił się wspomniany Xenix bazujący na systemie Unix, to właśnie nazwę DOS zazwyczaj kojarzy się z pierwszym systemem, jaki wypuściła firma Microsoft. Charakterystyczne dla tego systemu było to, że w jednym momencie mógł obsługiwać tylko jeden proces. Nic więc dziwnego, że określano go jako system jednozadaniowy. Znana z nowoczesnych systemów możliwość uruchamiania kilku aplikacji jednocześnie nie była jednak ograniczeniem dla użytkowników z tamtych lat, ponieważ wtedy nikt tak naprawdę tego nie potrzebował. Co ciekawe praca ze środowiskiem tekstowym była zazwyczaj wystarczająca, szczególnie jeżeli ktoś potrzebował wyświetlić jakieś dane lub zapisać informacje w pliku tekstowym. 

Przykładowe komendy w MS-DOS

Wiele komend, bez których nie dało się pracować w MS-DOS, może obecnie wydawać się dziwna, szczególnie że obecnie wystarczy na przykład kliknąć w jakiś folder, aby wyświetlić znajdujące się w środku pliki. W czasach pierwszego systemu od Microsoftu było to bardziej skomplikowane. Użytkownik musiał skorzystać ze specjalnego polecenia, aby wyświetliła mu się w trybie tekstowym zawartość danego katalogu. W tym przypadku należało podać polecenie dir. Można oczywiście było stosować bardziej skomplikowane polecenia i dodawać do nich parametry. Jeżeli na przykład kogoś interesowały pliki tekstowe, mógł skorzystać z dir *.txt. W sytuacji, gdy trzeba było szybko odnaleźć dokument, którego nazwa zaczynała się na literę A, wystarczyło wpisać dir a*.*.

W dowolnym momencie można było również skorzystać z polecenia help, które uruchamiało pomoc. Nie była ona jednak tak rozbudowana, jak to, co obecnie można uzyskać w wielu programach po wciśnięciu klawisza F1. 

Następstwa systemu MS DOS

Trudno byłoby znaleźć osobę, która wolałaby wybrać możliwość uruchomienia programów i plików z wykorzystaniem poleceń, zamiast po prostu kliknąć myszką. Z drugiej strony nie da się zaprzeczyć, że gdyby nie MS-DOS, prawdopodobnie nie powstałyby Windows. Co ciekawe pomimo stosowania coraz nowszych i bardziej dopracowanych rozwiązań Microsoftu, MS-DOS przez wiele lat wciąż był obecny we wszystkich systemach amerykańskiej firmy. Wystarczy wspomnieć, że chociaż Microsoft oficjalnie zaprzestał rozwijać system z tekstowym interfejsem w ramach autonomicznego systemu operacyjnego już w momencie premiery systemu Windows 95, to nawet Windows Millenium z 2000 roku powstał na bazie ósmej wersję MS-DOS, jednocześnie kolejne Windowsy były w coraz większym stopniu samodzielnymi systemami operacyjnymi. Oczywiście przed pojawieniem się systemów z rodziny Windows istniały programy będące graficznymi nakładkami na MS-DOS, które były podobne do tego, co oferowały późniejsze wersje Windows. Wczesne wersje systemu pokazały również, jaką ważną rolę graficznej nakładki działającej z poziomu dos a odgrywają takie rozwiązania. Osoby, które interesują się historią komputerów, mogą skorzystać z tego, że kod źródłowy MS udostępnił w sieci. Można więc łatwo sprawdzić jego system sprzed lat i pobawić się z PC DOS, a przy okazji wypróbować system plików FAT oraz sprawdzić, jak działa praca w ramach jednego procesu.