Ciśnienie krwi to jeden z ważnych parametrów pracy organizmu. Warto go regularnie kontrolować, ponieważ zbyt wysoki lub zbyt niski wynik może być powodem do niepokoju. Zanim jednak wpadniesz w panikę, pamiętaj: pomiar należy wykonać w określony sposób. Jak to zrobić w domu? Podpowiadamy.
O czym informuje wynik pomiaru ciśnienia krwi?
Ciśnienie krwi informuje o tym, z jaką siłą strumień krwi pompowanej przez serca naciska na ściany naczyń krwionośnych[1]. Można wyróżnić dwie wartości. Są to:
-
ciśnienie skurczowe (wyższe), które wskazuje na siłę nacisku krwi na naczynia krwionośne w momencie skurczu mięśnia sercowego;
-
ciśnienie rozkurczowe, które zgodnie z nazwą informuje o najmniejszej wartości tego parametru, osiąganej podczas rozkurczu komory serca (w momencie „spoczynku” mięśnia przed ponownym skurczem)[2].
Obie te informacje są równie ważne i, co do zasady, odczyty powinny wynosić 120-129/80-84 mm Hg – właśnie te wartości ciśnienia są uznawane za prawidłowe[3]. Jeżeli ciśnienie jest wyższe, często można mówić o nadciśnieniu (przy wartościach od 140/90 mm Hg[4]) lub niedociśnieniu (90/60 mm Hg lub niższym[5]).
Każda z tych chorób może nieść za sobą poważne konsekwencje. Powikłaniami nadciśnienia mogą być np. zawał lub niewydolność serca, udar mózgu, przerost mięśnia sercowego lub upośledzenie pracy nerek[6]. Niedociśnienie natomiast może skutkować zawrotami głowy, dezorientacją, omdleniami czy problemami z koncentracją[7].
Warto przy tym pamiętać, że ciśnienie zmienia się dynamicznie w ciągu doby, a wpływ na nie ma wiele czynników – w tym np. aktualny poziom aktywności czy stan po spożyciu posiłku. Dlatego, aby stwierdzić problemy z ciśnieniem, konieczne jest wielokrotne wykonanie pomiaru w prawidłowych warunkach[8]. Możesz to zrobić samodzielnie!
Jak zmierzyć ciśnienie w domu, żeby wynik był wiarygodny?
Kontrola ciśnienia jest prosta i nie wymaga dużego wysiłku, nie wiąże się z bólem czy dyskomfortem. Jedyne, czego potrzebujesz, to ciśnieniomierz. Możesz sięgnąć zarówno po model nadgarstkowy, jak i naramienny. W przypadku tych drugich zwróć uwagę na szerokość mankietu pomiarowego – jeżeli będzie zbyt wąski w stosunku do obwodu ramienia, wynik może być zaburzony. Niemniej oba typy urządzeń pracują na podobnych zasadach. Co jeszcze zrobić, żeby pomiar był poprawny[9]?
Pierwszy pomiar wykonaj na obu rękach/ramionach
Dlaczego to takie ważne? Ponieważ musisz sprawdzić, czy pomiędzy pomiarami nie występują znaczące różnice. Zasada jest prosta: przy kolejnych pomiarach koniecznie umieszczaj ciśnieniomierz na ręce, na której udało Ci się uzyskać wyższe wyniki.
A co, jeżeli wyniki są zbliżone? Wówczas uzależnij wybór ręki od tego, która z nich jest niedominująca. Co to oznacza? Tyle, że jeżeli jesteś osobą praworęczną, pomiar powinien być wykonywany na ręce lewej. Natomiast leworęczni powinni mierzyć ciśnienie na ręce prawej.
Przed badaniem usiądź i odpocznij przez co najmniej 5 minut
Badanie ciśnienia tuż po intensywnej sesji sprzątania, wejściu na 4. piętro po schodach czy po treningu? To nie jest dobre rozwiązanie, ponieważ wysiłek może zaburzyć wynik. Dlatego, zanim sięgniesz po ciśnieniomierz, usiądź spokojnie i odpocznij co najmniej 5 minut. Dzięki temu rezultat badania będzie bardziej wiarygodny.
Przyjmij właściwą pozycję
W trakcie pomiaru ciśnienia należy siedzieć w miarę prosto, bez garbienia się i uciskania brzucha. Natomiast łokieć ręki, na którą trafia ciśnieniomierz, powinien być podparty – np. o stół czy biurko. Ramię tej ręki należy lekko unieść, aby znajdowało się na wysokości serca.
Nie mierz ciśnienia tuż po jedzeniu/paleniu/stresowej sytuacji
Zarówno spożycie obfitego posiłku, jak i wypalenie papierosa czy wydarzenie, które wywołało nerwy, mogą być sytuacjami podnoszącymi ciśnienie – dosłownie. Dlatego, zanim je zmierzysz, daj sobie ochłonąć, a organizmowi – „przetrawić” posiłek czy nikotynę.
Wykonuj pomiary o podobnych porach
Aby upewnić się, że parametry ciśnienia są poprawne, należy wykonać badanie co najmniej kilkukrotnie, najlepiej o tych samych porach. Dzięki temu ocenisz, czy skok ciśnienia to jednorazowy „wyjątek od reguły”, czy powtarzający się symptom mogący wskazywać na hipertensję[10]. Możesz np. sięgać po ciśnieniomierz tuż po przebudzeniu, w środku dnia i wieczorem, tuż przed snem. Wyniki zapisuj w dzienniczku ciśnienia – pokaż go lekarzowi, aby ocenił, czy masz problem.
Pamiętaj! Niewykryte i nieleczone nadciśnienie może być bardzo groźne. Dlatego nie lekceważ jego badania – to sposób na dłuższe i zdrowsze życie!
[1] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[2] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[3] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[4] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[5] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/352216,niskie-cisnienie-tetnicze
[6] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[7] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/352216,niskie-cisnienie-tetnicze
[8] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[9] https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/58699,jak-mierzyc-cisnienie-tetnicze
[10] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
Artykuł sponsorowany
